İnsan içinde bulunduğu evreni anlamlandırmaya ve onu tanımaya çalıştığı için bulunduğu doğa içinde farklı bir yere sahiptir. Ne yazık ki modern dünya insanı bulunduğu evrenin güzelliğini anlamlandırıp içselleştirmek yerine bu güzelliği yok etmeye çalışıyor. İnsan parçası olduğu doğadan kendini kopartıp sonra da koptuğu doğayı kendi ihtiyaçlarına göre bozarak değiştiriyor. Oysa kar tanelerinden tutun da yıldızların, gezegenlerin, canlıların, bal peteklerinin altında muhteşem doğa yasalarının ve bu yasaların bütünlüğünün izleri bulunmaktadır.
Evrenin dili matematik sayesinde doğa yasalarını, modern fizik ve coğrafya aracılığıyla anlamlandırmaya ve tanımlamaya başladık. Görünen o ki değiştirmeye çalıştığımız doğa en başında muhteşem bir dengeye sahip. Bir kar tanesine, modern fizik ve modern coğrafya bilgisi ile dikkatli bir şekilde bakarsanız doğanın muhteşem kuvvetlerini görebilirsiniz. Metindeki iddia ettiğimiz savı anlamlandırmak için kar tanesini coğrafi ve fiziki bilgi ile yakından inceleyelim:
Güneş ekosistemimizin enerji kaynağıdır. Dünya üzerinde bulunan suyu ısıtarak suyun sıvı halden gaz haline geçmesini sağlar. Isınarak hafifleyen su buharı yükseldikçe 200 metrede 1°C soğuyarak yoğunlaşma fazzına geçer. Yükselme devam ettikçe soğuyan su buharı sıcaklığın 0°C’nin altına inmesiyle katı hale yani kar kristallerine dönüşür. Kar kristallerine dönüşen su buharı ağırlık kazandığı için 6000°C sıcaklığa sahip yer kabuğunun altındaki çekirdeğin sağladığı yer çekiminden dolayı bulutlardan yer yüzüne düşmeye başlar. Bizim gördüğümüz huzur verici kar yağışı gerçekleşmiş olur.
Fiziki bilgi ile baktığımızda kar kristalleri doğanın çokça kullandığı altıgen bir benzerlik üzerinde birbirinden sonsuz sayıda farklı bir görünüme kavuşur. Peki kar kristalleri neden birbirine benzemez ve neden kar tanelerinin merkezi altıgen bir geometrik desene sahiptir? Bu sorunun cevabını modern fizik bilgimiz ile açıklayalım:
Kar kristalleri doğanın 4 temel kuvveti sayesinde böyle bir yapıya kavuşur:
- Yerçekimi kuvveti sayesinde su buharı yoğunlaşıp ağırlık kazandığında bulutlardan yeryüzüne düşer.
- Su molekülleri Eloktromanyetik kuvvet sayesinde bir araya gelir ve farklılaşır.
- Atomik oksijenlerin bir arada durabilmek için nükleer kuvvet gereklidir.
- Kristallerdeki farklılık için ise Simetri ile Asimetri arasındaki denge gereklidir.
İşte tüm modern fiziğin altında yatan temel fikirler gökten yer yüzüne düşen bir kar tanesinde gizlidir.
Sorgulamalarımızı daha da ilerletelim; Neden bu kar kristalleri altıgen bir geometrik temele sahip? Neden doğa geometrik ?
Doğanın bu muazzam matematiksel seçimleri en temelde fayda-zarar dengesi ile alakalıdır. Çünkü doğada her şey en verimli şekilde kullanılmak için var olur. Bu muhteşemliğin dili ise matematik.(Ne kadar enteresan değil mi matematik bilgimiz ile doğa yasalarının uyumlu olması.) Meseleye arıları da işin içine katarak bir cevap verelim:
Arılar neden peteklerini altıgen yapıyor sanıyorsunuz? Çünkü balın en verimli şekilde sağlanabilmesi için gerekli olan şekiller altıgendir. Yuvarlak yahut kare şeklindeki petekler balı korumada efektif olmaz. Altıgen şeklindeki petekler birbirlerine duvar olarak bal kaybını minimuma indirmektedir. Arılar binlerce yıldır bu yasaya göre yaşamaktadır. Biz ise bunu anlamlandırabilmek için sayfalar dolusu bir matematik teorisini yeni yazdık. Doğa yasalarının altındaki muhteşem denge…
Tüm o muhteşem kar taneleride aynı temel harika simetrik doğa güçlerine dayanır. Ancak tüm bunların kalbinde tüm bu olayların oluşum süreçlerinden oluşurken geçirdikleri evrimler yüzünden her bir kar tanesi birbirinden farklıdır. Aynı güneş sistemimiz, gezegenimiz hatta aynı bizim gibi. Hepimiz aynı temel bloklardan oluşuyoruz ancak oluşum sürecimizde yaşadıklarımızdan dolayı her birimiz ufak da olsa harika bir şekilde farklıyız. Evrende gördüğümüz bu yapılar yıldızlar, gezegenler, kar taneleri, canlılar aynı doğa yasalarının eseri. Ne kadar harika olduğunu hayal edebiliyor musunuz? Dikkatli bir şekilde kar tanesine bakabilirsek onu oluşturan tüm yasaları anlayabileceğimizi… Dikkatli bir şekilde bakarsak evrenin yasalarını çözebileceğimizi, anlamlandırabileceğimizi?
VOLKAN BARTIK
Would love to incessantly get updated outstanding website!